Hoe word ik service designer?

Het slechte nieuws: dat magische stappenplan bestaat niet. Het goede nieuws is dat je tal van carrièrepaden kunt bewandelen om de rol van service designer te bekleden. De kans dat je een ‘verkeerde’ weg inslaat is dus heel klein.

De weg naar het worden van een service designer ligt bezaaid met diverse ervaringen, vaardigheden en achtergronden. In een wereld waarin traditionele carrièrepaden steeds vaker plaatsmaken voor kronkelige trajecten, hebben we enkele inspirerende verhalen verzameld van collega's. Zij vertellen hoe ze besmet zijn geraakt met het service design virus. Deze getuigenissen illustreren dat er meer dan één pad is om service designer te worden en dat de veelzijdigheid van achtergronden en ervaringen juist bijdraagt aan de rijkdom van ons boeiende vakgebied.

Van HR transformation consultant naar service designer

Anouk heeft een achtergrond in psychologie en werkte een aantal jaren voor een bedrijf dat software ontwikkelt voor HR-werknemers. Ze werkte er op change management trajecten maar merkte al snel dat ze eindgebruikers nauwer wilde betrekken en de nood voelde om bottom-up te werken. Ze volgde op eigen houtje een online UX-cursus. Door een collega werd ze geïnformeerd over Knight Moves: het type klanten en de co-creatieve aanpak sprak haar meteen aan.

Van een eigen design studio naar service designer

Jeroen startte zijn reis met een opleiding in productontwikkeling, waar hij een vaag idee ontwikkelde over het betrekken van gebruikers bij ontwerpen, onwetend dat dit het startpunt zou vormen van een loopbaan in service design. Hij laste echter nog een tussenhalte in door een eigen designbureau op te richten, met een focus op het esthetische aspect. Na enkele jaren was het tijd voor een nieuwe klemtoon en begon hij als junior consultant met human-centered design. Uiteindelijk vond hij zijn plek als service designer, waar hij verschillende vaardigheden kan verenigen.

Van een voorliefde voor het woord tot een rol als service designer

In de opleiding communicatiemanagement leerde Jade een aantal onderzoekstechnieken, zoals interviews en focusgroepen. Ze wist echter niet dat ze deze methodieken later veelvuldig toe zou passen in het vakgebied van service design, tot ze terecht kwam bij Knight Moves voor een stage. Ze vindt het cruciaal om een stapje verder te gaan dan louter gebruikersonderzoek te doen. Jades ware passie ligt namelijk in het faciliteren van co-creatieve workshops waar volop nieuwe ideeën ontstaan. Ze benadrukt het belang van je nederig op te kunnen stellen bij de klant, terwijl je toch voldoende expertise aan de dag legt en het gedrag van zowel gebruiker als klant kan inschatten, om vervolgens je eigen gedrag en communicatie daarop aan te passen.

Het is je misschien al duidelijk geworden dat je niet een specifiek diploma hoeft te hebben om service designer te worden. Juist met verschillende achtergronden krijg je een rijke mix aan perspectieven die leiden tot innovatieve en holistische oplossingen. Desondanks kunnen we een aantal gemeenschappelijke vaardigheden identificeren bij onze service designers.

Veroordeel jouw oordeel

Als service designer werk je voor en met mensen, dus empathie is van cruciaal belang. Je moet je kunnen verplaatsen in de eindgebruiker. Het is belangrijk om je eigen vooroordelen te herkennen en hoe deze je interpretatie kunnen beïnvloeden. Dit bewustzijn helpt je om objectief en empathisch te blijven zonder je eigen overtuigingen op te dringen. Neem de tijd om echt te luisteren naar wat gebruikers zeggen. Stel open vragen en moedig hen aan om hun gedachten en gevoelens te delen. Dit helpt je om dieper inzicht te krijgen in hun behoeften en perspectieven.

Door het bos aan informatie de bomen zien

Het vermogen om verbanden te leggen is van groot belang. Je moet in staat zijn om hoofd- en bijzaken van elkaar te onderscheiden, patronen te ontdekken en informatie te clusteren en prioriteren. Zo weet je wat de belangrijkste problemen, behoeften of kansen zijn en vervolgens gebruik je deze inzichten om je ontwerpbeslissingen te sturen. Door visuele hulpmiddelen te benutten, breng je de informatie op een begrijpelijke manier over.

Twee oren en 1 mond

Communicatief sterk zijn is een onmisbare vaardigheid voor service designers. Het begrijpen van de behoeften van de klant, de gebruiker, de workshop deelnemer, vereist dat je de juiste vragen stelt. Wanneer je open vragen stelt tijdens interviews of workshops, moedig je je gesprekspartner aan om hun gedachten en gevoelens te delen. Maar actief luisteren is misschien nog belangrijker dan vragen stellen. Je toont respect voor de geïnterviewde, het helpt bij het opbouwen van vertrouwen en het vermindert het risico op misverstanden en verkeerde interpretaties.

Daarnaast is storytelling een krachtig instrument om het doel en de impact van je ideeën te communiceren. Het stelt je in staat om bruggen te slaan tussen soms complexe concepten en stakeholders en brengt ontwerpen tot leven in de geest van het publiek. De emotionele verbondenheid die je creëert, helpt je de relevantie van een ontwerp over te brengen.

Wees de lijm

Een ander belangrijk aspect van service design is het verbinden van verschillende silo's. Je werkt vaak samen met mensen met verschillende achtergronden en expertise. Het begint bij transparant en proactief communiceren met alle betrokken actoren en hen laten weten wat het doel is en hoe hun expertise bijdraagt aan het grotere geheel. Het ontwikkelen van een gedeelde visie en taal die alle betrokken actoren begrijpen leidt tot het creëren van een gemeenschappelijk doel dat iedereen verenigt en richting geeft. Het verbinden van silo's is geen eenmalige taak, maar een voortdurende inspanning. Het vereist geduld om verschillen te overbruggen en om uiteindelijk tot holistische ontwerp oplossingen te komen.

Met deze tips kan je vandaag al aan de slag om de basisvaardigheden die een service designer nodig heeft verder te ontwikkelen via zelfontwikkeling, opleidingen, jouw huidige job ervaring of vrijetijdsprojecten.

• Tip 1: Stel jezelf vaker de waarom-vraag in conversaties. Verdiep je in de emoties van je gesprekspartner: vraag je af waarom ze zich zo voelen. Welke achterliggende factoren zijn er die je misschien nog niet begrijpt? Met deze aanpak wakker je je empathisch vermogen aan.

• Tip 2: Haal je innerlijk kind terug naar boven: toen het leven nog simpeler was en elk probleem een magische oplossing had? Durf terug zo speels te denken. Bouw dat Lego-prototype en brainstorm met kleurpotloden en laat je fantasie de vrije loop.

• Tip 3: Achterhaal wat de behoefte van je gesprekspartner is met de LSD-techniek (Luisteren - Samenvatten - Doorvragen). Luister actief, zonder onderbrekingen of meningen. Vat samen wat je gehoord hebt en identificeer zo de kernboodschap. Vraag vervolgens door om onduidelijkheden te verhelderen. Ook kun je zo nog verborgen motivaties en behoeften ontdekken.

• Tip 4: Faciliteer en stimuleer open communicatie. Gebruik ijsbrekers in workshops of vergaderingen om ontspannen te starten en de verwachtingen te polsen. Zorg ervoor dat diverse stemmen gehoord worden, bijvoorbeeld door groeps- en individuele brainstormsessies af te wisselen. Stimuleer ook het delen van ideeën zonder beperkingen en sluit de bijeenkomst af met een check-out waarbij de belangrijkste lessen gedeeld worden.

• Tip 5: Resultaten van een onderzoek presenteren? Breng ze met visualisaties tot leven vanuit het perspectief van een eindgebruiker. Benadruk de vreugdevolle en lastige momenten en vermijd een droge opsomming van feiten. Gegarandeerd dat jouw boodschap dan wél blijft hangen en dat je publiek een emotionele verbondenheid voelt met de eindgebruiker.